Drs. M.A.M. Ornstein overleden

Na een maandenlang ziekbed is 2 april j.l. op 72-jarige leeftijd Matthijs Alexander Manne (Thijs) Ornstein te Utrecht overleden. Thijs studeerde geologie aan het voormalige Geologisch Instituut van de Universiteit van Amsterdam, waar hij in 1960 doctoraal-examen deed. In datzelfde jaar trad hij in dienst van de Geologisch Mijnbouwkundige Dienst van Suriname, waar hij drie jaar werkzaam was als veldgeoloog en onder andere het derde grote bauxietvoorkomen van het land ontdekte (in het Bakhuysgebergte). Van Suriname maakt hij de overstap naar de Anglo American Corporation, waarvoor hij drie jaar als resident geologist in Tanzania en Kenya werkte en de ontdekking van het tweede diamantveld van Tanzania (Kahama) op zijn naam bracht. Na achtereenvolgens nog éénjarige dienstverbanden als chief-geologist bij Harvey Aluminium in Guinée en de African Beryl Corporation in Kenya, werd hij in 1969 staflid van KZO/AKZO/Akzo Nobel. Bij dat concern is hij tot zijn pensionering in 1995 werkzaam gebleven, achtereenvolgens in diverse technisch-commerciële functies bij de Chemie- en Zoutchemiedivisies in Amsterdam en Hengelo (1969-1977), als directeur van de Akzo-holding te São Paulo in Brazilië (1977-1985) en als manager corporate sitepolicy in de centrale concernstaf van Akzo N.V. te Arnhem (1985-1995). Na zijn pensionering was hij de oprichter en tot zijn dood manager van de Toque Trade & Business Consultancy, een technisch-commercieel adviesbureau (op kostenbasis) voor kleine mijnbouwondernemingen in Brazilië, Indonesië, Somaliland en Kenya – in feite een soort privé ontwikkelingshulp. Hij was adviseur van de Minister of Water & Mineral Resources van de niet-erkende Republiek Somaliland.

Thijs was mede-oprichter (in 1986) en eerste voorzitter (tot 1991) van de Stichting Geologisch Instituut Amsterdam, de vereniging van oud-studenten van de opgeheven Faculteit Geologie & Geofysica van de UvA. In 1988-1990 was hij één van de oprichters van het Artis Geologisch Museum te Amsterdam, het initiatief van enkele alumni om nog iets te redden van de belangrijke collecties van het voormalige Geologisch Instituut – die door het toenmalige universiteitsbestuur naar de schroothoop dreigden te worden verwezen. Tot zijn dood is hij lid van het curatorium van dit museum gebleven.

Ook cultureel en maatschappelijk in brede zin was Thijs Ornstein actief. Zo was hij in 1996-1997 voorzitter van de werkgroep ouderenbeleid van de VVD te ’s Gravenhage en in 1998-2001 voor de VVD lid van de Gemeenteraad Utrecht. Sinds 1995 was hij vice-voorzitter van de Maatschappij voor Wetenschappelijk Onderzoek in de Tropen (Treub Maatschappij), sinds 2001 lid van de Commissie van Aanbeveling en projectduwer van de Stichting Sabanapeti (Instituut voor Afro-Surinaamse Marron cultuur, kunst en geschiedenis), sinds 2001 bestuurslid van de Stichting Merkaz voor restauratie van het voormalig Centraal Israëlitisch Weeshuis te Utrecht en vestiging van een Joods cultureel centrum en synagoge te Utrecht (in februari van dit jaar officieel geopend), en sinds 2002 lid van de Raad van Advies van de Stichting MOWIC (Monumenten van de West Indische Compagnie). Vooral voor diverse projecten in het binnenland van Suriname heeft Thijs zich zeer ingespannen. Hij had daar vele vrienden. Door het Groot Opperhoofd van de Ndyuka Marons is hij begiftigd met de Gaanman Gazon Matodja Daa.

In november 2004 is Thijs door H.M. de Koningin benoemd tot Officier in de Orde van Oranje Nassau. Hij was toen al ziek en de onderscheiding is hem in klein gezelschap door de Burgemeester van Utrecht thuis uitgereikt.

Thijs was gehuwd en heeft twee zoons en een dochter. Hij is op 4 april in bijzijn van familie en intieme vrienden ritueel begraven op de Joodse begraafplaats te Utrecht, dicht bij het graf van zijn vader, de bekende fysicus Prof. Dr. L.S. Ornstein. Op zondag 10 april is in de Leeuwenbergh te Utrecht een door enkele honderden vrienden en bekenden bijgewoonde herdenkingsbijeenkomst gehouden. Wij verliezen in Thijs Ornstein een dierbare vriend en de geologische gemeenschap een kleurrijke, onconventionele en veelzijdige geoloog.

Harry N.A. Priem